Tijdens de Dutch Endocrine Meeting 2023 (DEM) viel prof. dr. Eric Fliers de eer te beurt de Laqueur-lezing te geven. Hij blikte terug op zijn even indrukwekkende als afwisselende wetenschappelijk carrière, en weefde er vakkundig persoonlijke elementen in.
Nieuwsbericht op endocrinologie.nl
Opvallend is dat de wegen van Fliers en prof. dr. Ernst Laqueur, naar wie de tweejaarlijkse lezing is genoemd, zich (indirect) al nadrukkelijk hadden gekruist. Toen Fliers in Amsterdam werd geboren woonden zijn ouders vlakbij het lab van Laqueur, en ook vlak bij diens privéwoning. Later woonde Fliers nog ruim 20 jaar tegenover de dochter van de beroemde endocrinoloog prof. dr. Marius Tausk.
Nederlandse Hersenbank
Bij het Herseninstituut in Amsterdam was Fliers in 1980 als stagiair-medisch student de eerste in dat lab die – onder begeleiding van Dick Swaab – met menselijk hersenweefsel ging werken. Ze ontdekten een opvallend geslachtsverschil in een hypothalame kern. Ook vond hij tijdens zijn promotietraject een opvallend celverlies in de biologische klok (nucleus suprachiasmaticus) bij ouderen en, nog duidelijker, bij Alzheimerpatiënten. Zijn observaties hielpen subsidie te verwerven om in 1985 de Nederlandse Hersenbank te starten. Na zijn promotie werd Fliers coördinator van de Hersenbank, wat hij combineerde met zijn coschappen. Na zijn artsexamen en tijdens zijn opleiding tot internist richtte Fliers zich op thyreotropinevrijmakend hormoon (TRH) en de hypothalame component van de schildklier-as; hij bestudeerde onder meer de genetische achtergrond van centrale hypothyreoïdie en effecten van T3 op stemming en welzijn bij hypothyreoïdie en depressie.
Fliers betekenis voor Schildklier Organisatie Nederland
Fliers memoreerde ook dat hij zes jaar voorzitter was van de Medisch-wetenschappelijke Adviesraad (MAR) van de Schildklier Organisatie Nederland (SON); een unieke ervaring, omdat je als arts dan eigenlijk met 400.000 patiënten praat, aldus Fliers. Fliers was betrokken bij onderzoek naar vele bijwerkingen die werden gemeld nadat Thyrax® tijdelijk van de markt verdween en vervangen werd door levothyroxine van andere producenten. Deze switch bleek te leiden tot overbehandeling van 26% van deze groep, versus 8% in de controlegroep; een enorme belasting voor duizenden patiënten en voor zorgverleners.
Aanvulling SON:
Schildklier Organisatie Nederland is prof. Fliers nog steeds zeer erkentelijk voor zijn bijdrage aan de voorbereiding van en begeleiding bij de ontwikkeling van de Kennisagenda van SON. Het is dé basis voor het beleid van SON om wetenschappelijk onderzoek te stimuleren dat aansluit bij wat er leeft onder mensen met een schildklieraandoening. De recent gestarte T3-4 Hypo studie is hieruit voortgekomen.
