In principe wordt gewacht met behandeling van de ogen tot de schildklierfunctie gereguleerd is. Een uitzondering vormen patiënten bij wie blindheid dreigt. De behandeling van de ogen en van de oogkassen is afhankelijk van de ernst van de ontsteking.
Voor de behandeling is het van belang onderscheid te maken tussen de actieve en de uitgebluste fase van de ziekte.
Tijdens de actieve fase is het doel de klachten dragelijker te maken respectievelijk de ontsteking te remmen. Pas als de ziekte tot rust is gekomen kunnen restafwijkingen operatief worden gecorrigeerd.
Er worden drie gradaties onderscheiden van ernst van de oogziekte:
- mild: de patiënt heeft in het dagelijks leven weinig klachten van de aandoening. Behandeling is zelden nodig.
- matig ernstig: de patiënt heeft in het dagelijks leven vrij veel klachten. Behandeling is meestal nodig maar er is geen gevaar dat de patiënt acuut blind wordt. Denk hierbij aan klachten als ernstig dubbelzien, forse zwelling en roodheid van de ogen, ernstige uitdroging van de ogen door uitpuiling en openstaan van de oogleden, of verminderd gezichtsvermogen.
- zeer ernstig: het gezichtsvermogen bedreigend: er moet direct worden ingegrepen anders kan blindheid ontstaan. Roken is een risicofactor voor ernstige GO.
Stoppen met roken is ontzettend belangrijk voor het verminderen van de ontstekingsverschijnselen.
Behandeling bij een milde vorm
Bij de milde vorm worden in de actieve fase kunsttranen, oogdruppels, ooggels of –zalven voorgeschreven om de klachten dragelijker te maken. Ook een zonnebril en soms een prismaglas kunnen helpen. Daarnaast wordt tegenwoordig vaak selenium als voedingssupplement geadviseerd. Selenium lijkt de activiteit te verminderen bij patiënten met een milde actieve Graves oogziekte.
Behandeling bij een actieve en matig ernstige vorm
Bij deze vorm wordt prednison ingezet, een sterke ontstekingsremmer (een zogenaamde immunosuppressieve behandeling). De meest effectieve behandeling is een hoge dosis prednison, bij voorkeur per infuus.
Een prednisonkuur met pillen duurt meerdere weken tot maanden. Het voordeel van prednison via een infuus is dat het sneller werkt en minder bijwerkingen geeft dan een prednisonkuur met pillen.
Ontstekingsremmende middelen hebben effect op de roodheid, de zwelling, de pijn en het dubbelzien maar helaas niet op de uitpuiling.
Behandeling bij een actieve en matig / zeer ernstige vorm
Patiënten met een actieve ziekte, die veel last hebben van dubbelzien, komen in aanmerking voor radiotherapie. Door bestraling van de weefsels in de oogkas kan de ontsteking verminderen waardoor ook de klachten verminderen en de bewegingen van de oogspier verbeteren. Dit is ook een alternatief voor patiënten bij wie prednison niet aanslaat of die geen prednison mogen gebruiken.
Bij zeer ernstige vormen van GO met dreigende blindheid wordt eveneens prednison per infuus gegeven. Als de behandeling onvoldoende resultaat oplevert, wordt een spoedoperatie (decompressie-operatie) uitgevoerd.
- Oogdruppels helpen goed tegen (milde) oogirritaties.
- Kunsttranen zijn onmisbaar als de ogen niet meer goed kunnen sluiten. Ze beschermen het hoornvlies tegen uitdrogen, waardoor het risico op blindheid sterk afneemt.
- Een zonnebril helpt tegen de oogirritatie, maar is ook een goed camouflagemiddel.
- Vliegen heeft geen effect op de uitpuiling van de ogen maar de lucht tijdens de vlucht is erg droog. Dit kan voor irritatie aan de ogen zorgen. Neem tijdens de vlucht voldoende oogdruppels mee. Zorg bovendien voor een doktersverklaring, zodat de vloeistoffen ook daadwerkelijk mee aan boord mogen.
Operatieve correcties
Wanneer de oogziekte eenmaal gestabiliseerd is, kunnen de resterende afwijkingen operatief gecorrigeerd worden. Niet iedereen met de oogziekte van Graves heeft al deze correcties nodig.