Persoonlijke optimale waarden
Na de 1e fase – het grof-instellen – komt de 2e fase, het fijn-instellen: het bereiken van de persoonlijke optimale waarden voor TSH (en FT4). Uit onderzoek is gebleken dat iedereen een eigen optimale waarde voor TSH en FT4 heeft, het individuele setpoint. Helaas zijn deze persoonlijke waarden meestal niet bekend omdat we bij gezonde mensen doorgaans geen TSH en FT4 waarden meten.
Uit onderzoek blijkt dat bij gezonde mensen de TSH in het algemeen tussen 0.4 en 4.0 mE/liter ligt. Meer in detail blijkt dat driekwart daarvan tussen 0,5 en 2,0 mE/liter ligt. Daarom is voor schildklierpatiënten de verwachting dat de meeste TSH-setpoints tussen 0.5 en 2.0 mE/liter liggen. Veel behandelaars houden die waarden aan als richtwaarde, kortweg samengevat als een TSH in de buurt van 1. De FT4 is dan vaak hoog normaal. Het kan dus heel goed zijn dat voor de ene patiënt de optimale waarde ligt bij een TSH van 1,0 mE/liter en bij een ander een TSH van 3,0 mE/liter. Jouw klachten zijn het belangrijkste in deze fase.
De methode van fijn-instellen zorgt er meestal voor dat je dicht bij je setpoint uitkomt.
Klachten zijn leidraad
Kleine veranderingen in de hoeveelheid levothyroxine kunnen grote veranderingen in TSH teweeg brengen. De dosering wordt daarom met kleine stapjes aangepast op geleide van de klachten. De schildklierbehandeling streeft naar een klachtenvrije situatie. De vraag: “hoe voelt u zich?” speelt in deze fase een grote rol.
“Hoe voelt u zich?”: waar gaat dat over?
Overdosering
Als bij het instellen (vooral bij het fijn-instellen) iets teveel hormoon wordt voorgeschreven treden al snel symptomen van hyperthyreoïdie (snelle schildklier) op, zoals:
- snelle hartslag
- stuiteren door het huis
- spier- en gewrichtspijn
- snelle stoelgang
- hyperactiviteit
- gevoel van uitputting
Onderdosering
Als bij het instellen iets te weinig hormoon wordt voorgeschreven treden symptomen van hypothyreoïdie (trage schildklier) op, zoals:
- vermoeidheid
- watten in het hoofd
- spier- en gewrichtspijn
- trage stoelgang
- grote behoefte aan slaap
- trage hartslag
Met kleine stappen een beter resultaat
Kleine stappen in de dosering levothyroxine zijn gebruikelijk: 12,5 microgram per dag, bijvoorbeeld van 100 naar 112.5. Dit kan door tabletten te breken of door tabletten om-en-om te slikken; Bijvoorbeeld afwisselend per dag 100 en 125. Dit kan meestal zonder problemen, vanwege de lange halfwaardetijd van levothyroxine.
Gevolgen overdosering
- Bij mensen die te veel schildklierhormoon slikken, wordt meer botmassa afgebroken. Voor jongere mensen is dat niet zo’n probleem. Bij vrouwen na de overgang neemt de botontkalking toe door overdosering.
- Bij ouderen treden vaker hartproblemen en botklachten op. Overdosering door schildklierhormoon kunnen dergelijke klachten verergeren.