Je bent moe. Het liefst zou je in bed liggen en slapen. Je lijf voelt stijf en stram en je hebt het ook steeds koud. Je stemming is gedeprimeerd of wisselt snel. Of je voelt je juist opgejaagd, slaapt slecht, hebt een snellere hartslag, trillende handen, vermoeidheid en transpireert overmatig. Je gaat zoeken op internet en vraagt je op een gegeven moment af: kan het mijn schildklier zijn?
Schildklieraandoeningen worden vaak over het hoofd gezien. Wanneer is het verstandig de huisarts te vragen je te laten testen?
Meest voorkomende schildklierklachten
Bekijk hieronder de (meest voorkomende) klachten van een te trage schildklier (hypothyreoïdie) en de klachten van een te snelle schildklier (hyperthyreoïdie).
Schildklier is vergroot of je voelt knobbel
Het kan ook zijn dat je een verdikking in je hals ontdekt, omdat deze zichtbaar of voelbaar wordt. Als de hele schildklier groter is dan normaal spreken we van struma. Als alleen een klein deel hard groeit, krijg je een knobbel (nodus). Bij een knobbel in de schildklier is het zonder nader onderzoek niet mogelijk vast te stellen om wat voor type knobbel het gaat. Meestal betreft het een goedaardig gezwel.
Onderzoeken
De huisarts wil je verhaal horen en vraagt naar je klachten. Dit heet anamnese. Maar veel klachten zijn nogal vaag én veel klachten komen ook voor bij andere aandoeningen. De arts wil onder meer weten of je (of iemand in je naaste familie) eerder een behandeling voor de schildklier heeft gehad. En of je een auto-immuunziekte hebt. Lees meer over risicofactoren.
Bovendien hoef je niet alle klachten of symptomen te hebben. Dit maakt het voor de arts moeilijk een diagnose te stellen op basis van de klachten.
Lichamelijk onderzoek
Vaak wil de arts ook de schildklier bevoelen met zijn/haar vingers, zogenaamde palpatie. De dokter gaat achter je staan, tast de hals af en vraagt je te slikken omdat de schildklier dan beweegt.
Bij dit betasten van de schildklier let de arts op de stevigheid, de beweeglijkheid, de samenhang met de huid of onderliggend weefsel, de grootte en eventuele knobbels. Soms luistert de arts of er een geruis is over de schildklier.
Bloedonderzoek
Als de huisarts aan een afwijking van de schildklier denkt is het gebruikelijk allereerst een bloedonderzoek te laten doen. Dit geeft doorgaans uitsluitsel.
Je vindt hier verschillende typen onderzoeken die worden gebruikt voor een diagnose van de schildklieraandoening. Niet alle onderzoeken worden bij iedereen altijd en vanaf het begin uitgevoerd. Dat is allereerst afhankelijk van de ernst en aard van de klachten en hoe deze zich ontwikkelen.
Na de diagnose
- Als de diagnose te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie) duidelijk is, wordt een behandeling met medicijnen ingezet.
- Als de diagnose te snel werkende schildklier (hyperthyreoïdie) duidelijk is, wordt er meestal verwezen naar een internist voor behandeling.
- Bij struma en goedaardige knobbels is een behandeling vaak niet nodig, maar dit hangt af van de klachten die je ervaart.
- Bij een schildklierontsteking is behandeling vaak niet nodig omdat de ziekte meestal mild verloopt.
- Bij schildklierkanker bestaat de behandeling vrijwel altijd uit een operatie. Hiervoor zijn gespecialiseerde ziekenhuizen beschikbaar.
- Bij een schildklieraandoening bij kinderen is het aan te raden onder behandeling te gaan bij een kinderendocrinoloog in een kinderziekenhuis in een universitair medisch centrum. Lees meer bij Aandoeningen bij kinderen.
Geen duidelijke diagnose
Is er ondanks onderzoeken geen duidelijke diagnose voor een schildklieraandoening, dan kan er gekozen worden voor een proefbehandeling met medicijnen om te kijken of dat de klachten vermindert. Meestal is er dan wel sprake van een lichte hypothyreoïdie of lichte hyperthyreoïdie.
Bij zwangerschap(swens) geen risico nemen
Schildklieraandoeningen kunnen een rol spelen voor, tijdens en na de zwangerschap. Een goede schildklierfunctie is belangrijk voor de bevruchting, een ongecompliceerde zwangerschap en voor een goede ontwikkeling van het ongeboren kind.
Informatie, contact en steun
De diagnose schildklieraandoening betekent dat je een chronische ziekte hebt. En hoewel niet alle schildklierziekten permanent zijn, zit je vaak de rest van je leven aan medicatie vast. Zeker in het begin gaat dat meestal nog lange tijd gepaard met klachten. Deze klachten kunnen behoorlijk ingrijpend zijn in je (sociale) leven, je gezin, of je werk. Het is moeilijk uit te leggen wat er nu eigenlijk aan de hand is – ‘je ziet er niets van’ – en om begrip te krijgen voor je klachten en beperkingen.
Contact met lotgenoten kan een grote steun zijn. Zowel wat betreft ervaringen, kennis, informatie, tips en begrip. In contact komen met mede-schildklierpatiënten kan via diverse soorten sociale media, zoals:
- de Facebook pagina
- de besloten Facebook groep
- tijdens (online) bijeenkomsten die overal in het land door regionale werkgroepen worden georganiseerd.
Behalve deze ‘medische’ informatie wordt er ook veel informatie gedeeld via artikelen en nieuwsberichten. Dat kunnen bijvoorbeeld nieuwe onderzoeken zijn, tips of nieuws.
Webshop
Heb je liever ’tastbare’ informatie, dan kun je ook brochures en/of boeken kopen in de webshop van SON. En een veel gewaardeerde bron van informatie is ons magazine Schild, dat eens per kwartaal gratis aan donateurs wordt toegestuurd.