Richtlijnen – belangrijke fragmenten

Aan deze pagina wordt gewerkt.

Je vindt hier belangrijke fragmenten in de (medische) richtlijnen over schildklierziekten die je kunnen helpen in je gesprek met behandelaars en apothekers.

Medische richtlijnen zijn bedoeld om huisartsen en specialisten te helpen bij de patiëntenzorg in de dagelijkse praktijk. Nu kan het voorkomen dat jouw arts zegt: “Je bloedwaarden zijn goed, ik kan dus niets meer voor je doen”. Dan is het handig te weten dat in de richtlijnen staat dat je behandelaar niet alleen naar de lab-waarden moet kijken, maar er naar moet streven dat je zoveel mogelijk klachtenvrij bent. Dus moet doorgaan met zoeken naar een voor jou optimale dosering. Weet dat een kleine verandering in de hoeveelheid levothyroxine voor een grote verandering in de TSH kan zorgen.

“Ik heb jaren gemodderd, extreem moe, burn out-achtig, depressief. Moeten stoppen met werken. Totdat ik een arts had die samen met mij verder ging puzzelen met de bloedwaarden. Stapje voor stapje kwam ik terug. Een wereld van verschil! Ik werk weer drie dagen in de week. Kan sociaal weer meedoen. Ik voel me meestal goed, hoewel ik wel op mijn grenzen moet letten. Dat is het verschil.”

Wie gebruikt welke richtlijnen?

  • Internisten / internist-endocrinologen werken met de NIV-Richtlijn schildklierfunctiestoornissen
  • Huisartsen gebruiken de NHG-standaard Schildklieraandoeningen
  • Apothekers gebruiken de KNMP Handleiding geneesmiddelensubstitutie en de Leidraad Verantwoord Wisselen Medicijnen
Meer lezen

Selectie belangrijke fragmenten

Je vindt hier enkele onderwerpen die vaak discussie opleveren met behandelaars en apothekers én wat hierover in de (medische) richtlijnen staat.

TIP
Je kunt het desbetreffende richtlijnfragment dat voor jou aan de orde is, laten zien aan je behandelaar. In onderstaande richtlijnen staan de belangrijke fragmenten gemarkeerd. Klik hieronder op de richtlijn die voor jou aan de orde is en print de relevante pagina.

In de richtlijn voor huisartsen staat:

Over het doel van de behandeling: klachtenvrij
“Het doel van de behandeling van hypothyreoïdie is dat de patiënt klachtenvrij is dan wel zich zo optimaal mogelijk voelt.”
(NHG-Standaard Schildklieraandoeningen (volledige versie), pagina 7 gemarkeerde tekst.)

Over belang van fijn-instellen
“Een kleine verhoging van de dosering met 12,5 microgram levothyroxine, ook al zijn TSH en vrije T4 al normaal, kan ervoor zorgen dat de patiënt zich beter voelt.”
(NHG-Standaard Schildklieraandoeningen (volledige versie), pagina 7 gemarkeerde tekst.)

Over niet wisselen medicijnmerk zonder medische noodzaak:
“Maak afspraken met de preferente apotheker over het afleveren van steeds hetzelfde geneesmiddelmerk levothyroxine in verband met mogelijke verschillen in resorptie [red: opname in het lichaam]”.
(NHG-Standaard Schildklieraandoeningen (volledige versie), pagina 8 blauw gemarkeerde tekst, plus noot 24 (pagina 23))

In de richtlijn voor internisten staat:

Over het niet wisselen van merk zonder medische noodzaak

Vermijd het wisselen van levothyroxine preparaten zonder medische noodzaak. Indien wisseling noodzakelijk is (in verband met beschikbaarheid) en er klachten ontstaan, dan is het raadzaam om het TSH tenminste 6 weken na dato te laten controleren.

Bron: https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/schildklierfunctiestoornissen/therapie_primaire_hypothyreo_die/wisseling_levothyroxine_preparaten.html

In de Handleiding voor apothekers staat:

Over het doel van de behandeling: fine-tunen op geleide van klachten
“Voor levothyroxine is het lastig om voor de individuele patiënt de optimale dosis te vinden. Patiënten worden ingesteld op basis van de TSH-waarde en/of vrij-T4. Als bij een patiënt zijn TSH en/of vrij-T4 binnen de norm valt, wordt door de arts verder getitreerd op geleide van de klachten van de patiënt.”
(KNMP Handleiding geneesmiddelensubstitutie, noot 12, pagina 24)

Over het niet wisselen van medicijnmerk zonder medische noodzaak
“In de G-Standaard zijn multi-source geneesmiddelen met een smalle therapeutische breedte, waarbij substitutie kan leiden tot ongewenste effecten of het falen van de therapie, op GPK-niveau voorzien van de melding ‘geneesmiddelsubstitutie vermijden’.”
Bron: KNMP Handleiding geneesmiddelensubstitutie, pagina 9, tabel 1).

In de Leidraad Verantwoord Wisselen Medicijnen voor apothekers staat:

Over het niet wisselen van medicijnmerk zonder medische noodzaak dat levothyroxine niet gewisseld mag worden, tenzij het medicijn in Nederland niet beschikbaar is.
Bron: Leidraad Verantwoord Wisselen Medicijnen, bijlage B (rode categorie).
Dit standpunt is gebaseerd op de smalle therapeutische breedte van levothyroxine, vermeld in de bovenvermelde G-standaard.

Op Thuisarts.nl* staat:

Over het niet wisselen van medicijnmerk zonder medische noodzaak

Er zijn verschillende merken van levothyroxine. In sommige merken zit meer schildklier-hormoon dan in andere. Ook kan uw lichaam de verschillende merken anders opnemen. Het is daarom belangrijk dat u steeds hetzelfde merk gebruikt.

Bron: https://www.thuisarts.nl/schildklier-problemen/ik-krijg-behandeling-voor-te-langzaam-werkende-schildklier#hoe-gaat-het-verder-bij-een-te-langzaam-werkende-schildklier en op https://www.thuisarts.nl/schildklier-problemen/ik-krijg-behandeling-voor-te-snel-werkende-schildklier#verschillende-merken-pillen-met-schildklier-hormoon

Over het doel van de behandeling: fine-tunen op geleide van klachten

Onder ‘Hoe gaat het verder bij een te langzaam werkende schildklier?’ staat:
Dit gaat zo door tot u zo weinig mogelijk klachten heeft en er een goede hoeveelheid schildklierhormoon in uw bloed zit.

Sommige mensen zeggen dat ze nog erge klachten hebben, terwijl de hoeveelheid schildklierhormoon in hun bloed goed is. Uw huisarts kan u dan doorsturen naar het ziekenhuis. Daar kan een arts kijken wat de oorzaak van uw klachten is.

Bron: https://www.thuisarts.nl/schildklier-problemen/ik-krijg-behandeling-voor-te-langzaam-werkende-schildklier#hoe-gaat-het-verder-bij-een-te-langzaam-werkende-schildklier
*Thuisarts.nl wordt gemaakt door het Nederlands Huisartsen Genootschap. De Federatie Medisch Specialisten, Patiëntenfederatie Nederland en Akwa GGZ werken mee aan Thuisarts.nl. Ook SON heeft een bijdrage geleverd aan de informatie over schildklieraandoeningen.